[onderzoek] Miljoenen Nederlanders komen financieel niet uit

Zo blijkt dat 15% van alle Nederlanders aan het einde van de maand regelmatig te weinig geld over heeft om boodschappen te doen en ligt 17% ’s nachts soms wakker door zijn of haar financiële situatie.

Dit en meer blijkt uit de Markteffect Koopkracht Monitor waarin onderzocht wordt in hoeverre het bestedingspatroon het afgelopen half jaar beïnvloed werd door verminderde koopkracht.

Bijna de helft van alle Nederlanders van 18 jaar en ouder (49%) heeft zijn of haar bestedingspatroon aangepast in de afgelopen zes maanden.

Een deel van hen is minder geld uit gaan geven (32%), maar een deel ook meer (16%). Voor degene die meer geld spenderen, betekent dat niet automatisch dat er meer gekocht is. 41% is namelijk meer geld uit gaan geven aan minder dingen. Eén op de vijf Nederlanders (21%) geeft dan ook aan dat de inflatie in (zeer) grote mate invloed heeft op hun dagelijkse leven.

Dat ruim 2 miljoen Nederlanders van 18 jaar en ouder aangeven aan het einde van de maand regelmatig te weinig geld over hebben voor de boodschappen is zorgwekkend. De Nederlanders die hun bestedingspatroon hebben aangepast, hebben dit voornamelijk gedaan binnen de categorie boodschappen. Zo koopt drie kwart van de Nederlanders nu vaker producten bij een supermarkt die deze producten in de aanbieding heeft en meer dan de helft van de Nederlanders koopt bepaalde producten niet meer omdat deze te duur zijn geworden. Ook geeft de helft (50%) aan vaker thuis te koken in plaats van uiteten te gaan of eten te bestellen.

Bewust minderen

Naast het bewust omgaan met boodschappen, wordt er ook bewust omgegaan met het beperken van de energiekosten. Zo heeft 66% van Nederland het afgelopen half jaar de verwarming lager gezet om de energiekosten zo laag mogelijk te houden. Een andere opvallende manier om kosten te besparen, is voor één op de vijf Nederlanders (22%) het aanpassen of stopzetten van bepaalde verzekeringen geweest. Er wordt bewust minder uitgegeven, maar er wordt door ruim twee op de vijf Nederlanders (42%) ook aangegeven dat zij minder sparen dan een half jaar geleden. Het spaargeld wordt bij sommige zelfs minder; 18% geeft aan zijn of haar spaargeld ingezet te hebben om vaste lasten te kunnen betalen.

Rol van de werkgever

Dragen werkgevers eigenlijk bij aan het oplossen van deze geldzorgen en tekorten? Een kwart van de Nederlanders heeft in het afgelopen half jaar een inflatiecorrectie ontvangen van zijn of haar werkgever. Een salarisverhoging is door meer Nederlanders ontvangen, namelijk 56%. Van degene die een verhoging ontvangen hebben, heeft één op de vier (24%) het geld gebruikt om tekorten te dichten.

Financiële situatie krijgt toch een ruime voldoende

Iets meer dan de helft van de Nederlanders zegt er in het afgelopen half jaar (in beperkte mate) op achteruit te zijn gegaan. Toch geeft de Nederlander zijn of haar financiële situatie gemiddeld een 7,2. Hier zijn echter wel verschillen in demografische kenmerken te zien. Zo zijn de mensen ouder dan 55 jaar wat positiever (7,4) dan de 18 tot 35 jarigen (6,9), zijn mannen (7,3) wat positiever dan vrouwen (7,0) en beoordelen studerenden en schoolgaanden hun financiële situatie het laagst met een 6,2.

Onderzoeksverantwoording

Dit onderzoek is uitgevoerd door onafhankelijk onderzoeksbureau Markteffect onder een representatieve steekproef van 1.055 Nederlandse respondenten van 18 jaar en ouder. Het veldwerk is uitgevoerd in februari 2024. Bekijk de gehele rapportage van de Markteffect Koopkracht Monitor hier.